İnsan Psikolojisini Nasıl Anlarız? Bu tabiki de kolay bir şey değildir. Hele ki insan gibi komplike bir canlının belli kalıp yargılarla anlaşılabilmesi pek mümkün olmasa gerek. Yaşadığımız coğrafya, fıtratımız, doğduğumuz aile, deneyimlerimiz, öğrendiklerimizin hepsi bizim psikolojimizi, dolayısıyla kişiliğimizin oluşumunu etkiler. Biz yine de bir kaç önemli konuyu sizlerle paylaşalım.
1- Anlattığın mısın? Yaptıkların mı?
Çoğu insan kendini anlatırken pekte gerçekçi olmayan kelimelerle kendini ifade eder. Kendini her zaman olduğundan daha iyi gösterme eğilimindedir. Evet bunların bir kısmı doğru olabilir elbet ama biz yine de sözlerden ziyade kişinin yaptıklarını dikkate alırsak akıllıca davranmış oluruz. Ağız her şeyi söyler lakin realite farklıdır. Söylenenlerle yapılanlar ne kadar tutarlı?
2- Başkalarıyla İletişimi Nasıl?
Bir insan size iyi davranıyorsa bu o kişinin gerçekten iyi olduğu anlamına gelmez. İnsanları görür görmez ya da tek bir sözü, hareketiyle kötü diye değerlendirmememiz gerektiği gibi, sadece bize iyi davranmasıyla da iyi diye ön yargıda bulunmamalıyız. Karşınızdaki kişiyi gözlemleyin ailesiyle, arkadaşlarıyla daha doğrusu yakın çevresiyle iletişimi nasıl? Bu her zaman daha sağlıklı bir analiz olacaktır.
3- Kendini Ne İle Ortaya Koyuyor?
Çoğu insan işi, dini, siyasi görüşü ya da daha farklı soyut ve manevi değerlerle kendini ortaya koyuyor olabilir. Sadece elinde olan bu değerlerle kendini varolmuş hissediyor olabilir. Bu biraz tehlikeli ve suistimale çok açık bir konu. Eğer örneklememiz gerekirse; Spiritüel bir öğretmeniniz olsun ve çok bilgili olsun. Kişi sadece bu bilgilerden bahsetmiş ve sizi büyülemiş olabilir. Sahip olduğu mesleğe saygı ve ruhani bir boyutu olduğunu düşünüp gerçekte o kişinin insan olduğunu unutabilirsiniz. Bilgiler kıymetlidir ama öğreti haline getirebildiğimiz sürece. Öğretiye dönüştürülmemiş bilgi egonuzu şişirip, sizi çok başarılı bir manipülatör haline de getirebilir. Kısaca karşınızdakinin mesleği, inancı, siyasi görüşü ne olursa olsun onun insan olduğunu unutmayın.
4- Başkaları Hakkında Nasıl Konuşuyor?
Karşınızdaki kişi sizinle konuşurken sürekli övgüler yağdırıp, duymak istediğiniz şeyleri size söylüyor olabilir. Bir yandan da başkaları hakkında size sürekli olumsuz konuşup, eleştirel ve acımaz konuşmalar yapıyor olabilir. İşte bunlar en dikkat edilmesi gereken insan karakterleridir. Unutmayın eğer size biri hakkında bir şeyler anlatıyorsa, sizin hakkınızda da gidip başkalarına anlatacaktır. Bizler kendimizi hep özel görme eğilimdeyizdir. Ve -o bana yapmaz! -benim için söylemez! desekte zamanla bizim hakkımızda da çok güzel (!?) konuştuklarını duyarız.
5- Olaylara Karşı Verdiği Tepkiler
Dışarıdan çok sakin gibi gözüken insanların beklenmedik bir durum karşısında içinden canavar çıktığını görebilirsiniz. Bu tip insanlarında ya içinde bastırılmış ciddi öfkeleri vardır ya da gerçek yüzünü gizlemek için tam tersi bir davranış modeli geliştirmiştir. Krizleri yönetemiyor ve tepkilerini nasıl vereceğini bilmiyor olabilir. Bu da insanları tanımak için önemli bir kriter olsa gerek.
6- Karşıt Bir Fikir Oluştur, Eleştir, Tartış
Karşılıklı alış veriş yolundayken ilişkilerde sıkıntı yok gibi gözükür genellikle. Bu da bizi çok yanıltır. Karşınızdakini biraz eleştirin ya da çıkarlarınızı çatıştırın ve izleyin. Bu benim en sevdiğim yöntem 🙂 Sonuçlar sizi şaşırtmasın. Karşınızdakinin size neler kustuğunu gördükçe hayretler içinde kalacaksınız. Bir insanın psikolojisini anlamanın, yani onu tanımanın en iyi yolu tartışmaktır. Ne seyahat ne içki sofrası ben bunu bilir bunu söylerim.
7- Kendinden Alt Statüdekilere Nasıl Davranıyor?
İletişimde olduğunuz kişi sizi kendisine denk ya da daha üstte görüyor olabilir. Bu da size daha farklı davranmasına ve sizi bir yere koymasına sebep olacaktır. Dolayısıyla sizi kaybetmemek adına her türlü şeyi yapabilir. Gelin görün ki aynı kişi kendisine çay, kahve hizmeti sunan birine küstahça davranabilir. Kişinin kendinden aşağıda gördüğü kişilere nasıl davrandığı önemlidir. Bana kalırsa sınıflandırması bile yanlışken, karşısındakinin insan olduğunu unutup ona statüsüne göre davranıyor olması, karakterindeki detaylar hakkında ip ucu verecektir.
İnsan Psikolojisini Nasıl Anlarız? sorusuna birazda olsa ışık tutabildiysek ne mutlu bize.
Sevgilerimle,
