Pandeminin yarattığı stres ve belirsizlikle meditasyon pratiklerine olan yönelimimiz arttı. Şu soru akla gelebiliyor: Bu kadim uygulama, anksiyete ve depresyon için her derde deva mı?
Eski zamanlarda dini bir uygulama olarak düşünülen meditasyon artık her yerde. Her geçen gün bu yöntemi depresyon ve anksiyete ile başa çıkmak için kullanan insan sayısı artıyor. Bugün dünyada kaç kişinin meditasyon yaptığını saptamak mümkün olmasa da tek bir telefon uygulamasının 40 milyon kişi tarafından indirildiğini görüyoruz.
Dr. Miguel Farias, inanç ve spiritüel pratikler üzerine çalışan bir deneysel psikolog. 40 seneye yayılan araştırmasında meditasyon ve mindfulness pratiklerinin uygulayıcıların %8 inde olumsuz etkilere yol açabileceğini ileri sürüyor.
Meditasyonun olumlu etkilerini araştıran binlerce bilimsel çalışma göz önüne alındığında bu önerme mantıksız geliyor. Ama çalışmaya göre bilim adamları bu olası problemlerin bir süredir farkında. Örneğin 1977 yılında Amerika Psikiyatri Derneği ,meditasyon uygulamalarının; hem faydalarının hem de zararının araştırılması gerektiğini anlatan bir bildiri yayınlamış.
Belki uzun süredir meditasyon yapıyorsunuz, çok faydasını gördünüz ve bu yazılanlar size boş geliyor. Belki meditasyona başlamayı düşünüyordunuz, şimdi çekindiniz. Hemen bir karar vermeden önce yazının devamını okuyun derim. Burada anlatılmak istenen şey, meditasyon yöntemi ve uygulayıcının psikolojisinin büyük bir etken olduğu. Mesela; elma çok faydalı bir besin olsa da elmaya alerjisi olan birine elma vermek ne kadar mantıklı?
Zihin Durumları
Bu olumsuz etki neden olabilir? Konu zihin olunca basit bir cevap yok. Aslında meditasyon uygulamaları salt hoş ve mutlu duygu durumları yaratmak için geliştirilmedi. Çıkış noktası olarak bu bilgiyi almak faydalı olabilir.
Örneğin kişinin kendi ölümünü görselleştirmesini öneren bazı meditasyon uygulamaları var. Bu tekniklerdeki amaç pratiğin korku ve tiksinti uyandırarak sonunda kişinin dünya ve kendisi ile ilgili endişelerinden kurtulması. Bu tip bir uygulamanın herkes üzerinde aynı etkiyi yaratması tabi ki beklenemez. Ayrıca araştırmaya göre negatif etkilerin sadece zihin problemleri yaşayan insanlarda görüldüğüne dair bir bulgu yok. Yani sağlıklı bir akıl hali de uygulama sonrası negatif deneyimler yaşayabiliyor.
Bahsettiklerimiz meditasyon yoluyla esenlik arayan kişiler için kafa karıştırıcı ve endişe verici gelebilir. Ama böyle olması gerekmiyor. Zihin anlayışımız halen çok sınırlı. Meditasyon gibi zihin üzerine çalışan uygulamalara nasıl tepki verdiğimizin incelenmesi henüz emekleme aşamasında. Olumsuz etkilerin de olabileceğini kabul etmek bu incelemeler için önemli bir adım. Bu sayede meditasyonun kim için, hangi koşullar altında yararlı ve zararlı olabileceği konusunda daha dengeli bir anlayışa yönelebiliriz. Bu anlayış ticari servis verenlerin etik standartlarını yükseltmeleri için bir baskı yaratabilir. En azından uygulayıcı her pratiğin kendisine uygun olamayabileceğini baştan bilirse olası zarar minimize edilebilir.
Sevgiler.
