Son dönemlerde daha sık duyduğumuz ve bir çoğumuz için sadece bir pratik olmayan Yoga’dan ve Yoga Felsefesi ’nden biraz bahsetmek istiyorum. İlk bakışta sadece asana pratiği gibi gözüksede aslında Yoga kendimize olan yolculuğumuzda keyifli ve ve öğretici bir araçtır. Yoga’nın temel amacı; uygulayan kişide beden, ruh ve zihin bütünlüğünü sağlayarak dünya uyumlanmasını yapabilmesi ve nihai amaç olan Bir’lik hissinin kişide tezahür etmesidir.
Yoga kelimesi, Sanskrit dilindeki yuj kökünden gelmektedir. Kelime anlamı olarak, bağlama, katılma, iliştirme ve kulluk etme; dikkati bir yere verme, yönlendirme, kullanma ve uygulama anlamlarına gelmektedir.
Hint felsefesinin altı geleneksel felsefesinden biri olan Yoga Felsefesi, Patanjali adındaki bir düşünür tarafından düzenlenip sistemleştirilmiştir. Patanjali bu sistemi 185 veciz aforizma ile Yoga Sutralar adında klasik çalışmada toplamıştır. Aynı zamanda Mahabarata Destanı’nın Bhagavat Gita Bölümü’nde, Veda’larda ve Upanishad’lar da Yoga Felsefesi anlatılmaktadır.
Patanjali’nin Yoga Sutralarında Yoga Felsefesi sekiz basamakla anlatmıştır. Şimdi size bu basamaklardan bahsedeceğim.
1- YAMALAR (Etik Öğretiler)
- Ahimsa (Şiddetsizlik) : Zarar vermemek, saldırgan olmamak anlamı taşıyan bu ilk yama hoşgörülü olmak, yargılardan uzak ve düşünceli bir insan olmamız gerektiğini bize hatırlatıyor. Kendimizi ne kadar geliştirdiğimiz aynı zamanda başkalarına ne kadar faydalı olduğumuzla da ilgilidir. Kısaca kendimiz dahil hiç bir canlıya duygusal ya da fiziksel şiddet uygulamamalı ve anlayış geliştirmeliyiz.
- Satya (Yalan Söylememek): Her zaman dürüst olmamız gerektiğini hatırlatan bu yama, kendimize karşı dürüst olmamızı da ifade etmektedir. Eğer karşımızdaki gerçeği duymaya hazır değilse sessiz kalmak en doğrusu olacaktır. Düşünerek konuşmak bizi dah doğru bir insan yapacaktır.
- Asteya (Çalmamak): Bu yama bize ait olmayan hiçbir şeyi almamız gerektiğini vurgular. Çalmak kavramı çok nesnel gibi gözüksede daha geniş bir kavramdır. Birinin zamanını çalmak, fikrini çalmakta bir çeşit hırsızlıktır.
- Brahmacharya (Aşırıya Kaçmamak): Hayatımızda denge önemlidir. Duygu ve arzularımızda dengede olmamız, tensel zevkleri kontrol altına almamız ve egonun tuzağına düşüp aşırılıklarda bulunmamamız bu yama ile ilgilidir.
- Aparigraha (Biriktirmemek, Sahiplenici Olmamak): Bu yama sahiplenici olmamamız ve elimizde olanın fazlasını paylaşmamızdan bahseder. Ego sürekli sahiplenmek ister ama bu sadece bir yanılsamadır. Bilgi dahil hiçbir şeyi sahiplenmemeli biriktirmemeliyiz.
Yoga Felsefesi ‘nin ikinci basamağı olan Niyamaları tanıyalım.
2-NİYAMALAR (Öz Disiplin Öğretileri)
- Saucha (Saflık, Temizlik): Bedenimizi, zihnimizdeki olumsuz düşünceleri, duyguları, yaşamımızı kirleten insanları ve onların geçmişimizin üzerinizdeki etkilerini temizlememiz gerektiğini hatırlatan niyamadır. Yani yaşamımızın her alanını temiz tutmak bizim için önemlidir.
- Santosha (Halinden Memnun Olma, Yetinme): Sanırım üzerinde en çok zorlandığımız Niyama budur. İçinde bulunduğumuz durumu tüm haliyle kabul geçebilmemiz ve her şeyi olduğu gibi kabul etmemiz gerektiğini hatırlatır.
- Tapas (Öz Disiplin, Ateşli Çaba): Dünyevi herhangi bir zevkten kendimizi mahrum bırakarak istenilen konu üzerinde sınırlarımızı zorlayıcı biçimde kendimizi adayarak çalışmamızdır. Düzenli Yoga pratikleri yapıyor olmamız, bize iyi gelmeyen besinleri canımız çeksede tüketmememiz buna örnek verilebilir.
- Swadyaya (İç Gözlem, Kendini Eğitme): Bu dünyaya geliş amacımız kendimizi gerçekleştirebilmemiz ve kim olduğumuzu bulabilmektir. Bu dünyanın anlamını çoğu kez dışarıda ararken aslında bütün anlamın kendimizde olduğunu bize hatırlatan niyama. Kendimizi hem içerden hemde dışardan gözlememiz bütün öğretilerde bize öğütlenmiştir.
- Ishwara Pranidhana (Teslimiyet, Teslim Olma): Burada bahsedilen teslimiyet tamamen akışa teslim olmaktan ziyade, elimizden gelenin en iyisini yapabilmemiz ve geri kalan kısmı duygu ve düşüncelerin tuzağına düşmeden iyi ya da kötü beklentiye girmeden bütüne teslim edebilmemizdir. Bu niyamada yardım alabileceğimiz kaynaklar, kutsal metinler ve ruhani öğretmenlerdir.
3-ASANA
Gördüğünüz üzere asana Yoga’nın üçüncü basamağıdır. Asana yapmamızdaki amaç beden’in ruhun mabedi olduğunu kabul edip onu sağlıklı ve zinde tutmaktır. Yapılan bir çok pratik bedenin esnek olmasını, enerji kanallarının açılmasını ve meditasyon yaparken bağdaş pozisyonunda bizi rahatsız etmemesini sağlamaktır.
4-PRANAYAMA
Yoga’da uygulanan nefes egzersizleri birer pranayama çalışmasıdır. “Prana” yaşam enerjisi, yaşamsal güç anlamına gelir. “Ayama” ise esneme, genişleme, büyüme, genişlik, uzatma, devam ettirme ve kontrol anlamına gelir. Bu nefes çalışmalarıyla içimize çektiğimiz oksijeni daha disiplinli teknikler doğrultusunda alabiliriz ve vücutta hava yoluyla kimyasal değişiklikler yaratırız. Bu çalışmalar, bedenimizdeki toksinlerin temizlenmesine, vücuttan atılmasına yardımcı olur. Solunum sistemini sağlıklı tutmak için yapılan pranayama ile dolaşım sistemini ve dolaylı olarak sindirim ve boşaltım sistemlerini de şifalandırmış oluruz.
5-PRATYAHARA
Yoga’nın beşinci basamağı olan Pratyahara duyularımızı içe yönlendirme çalışmasıdır. Üzerinde uzun zaman çalışılması gereken zor bir pratiktir. Meditasyon sırasında dışardan gelen sesleri, kokuları hiç bir şekilde etiketlemeden, sıfatlandırmadan sadece oldukları gibi bırakabilmek bizi Pratyahara’ya hazırlayacaktır.
6-DHARANA
Altıncı Basamak konsantrasyon çalışmasıdır. Dharana, dikkatimizi tek bir noktaya odaklamak anlamına gelir. Konsantrasyon anlarımızın uzaması bizi zamanla meditasyona doğru götürür.
7-DHYANA
Konsantrasyon ve meditasyon aynı şey gibi görünselerde aslında birbirinden ayrı kavramlardır. Dharana bir şeye dikkati toplamak şeklinde olurken Dhyana, odaklanmaktan daha çok bir oluş halidir.
8-SAMADHİ
Sekizinci ve son basamak olan Samadhi evrenle bütünleşme ve birlik halini deneyimlemedir. Eksiksiz bir mutluluk, huzur hali olarakta tanımlanır.
Sevgilerimle,
