Psikoloji kelime anlamı olarak Türkçe’ye Fransızca’dan girmiştir. Fransızca’daki psychologie sözcüğünden alıntıdır. Psychologie ise eski Yunanca’daki psyche (ruh) ve logia(bilim) sözcüklerinin bir araya getirilmesiyle oluşmuştur. Peki kelime anlamı dışında gerçekten Psikoloji Nedir? Ve neden bu bilime ihtiyacımız var?
Neden Psikoloji Bilimi Var?
Dünya gezegeninin en komplike canlısı insandır. İnsan, yeryüzünü şekillendiren, kültürü ve medeniyeti oluşturan bir varlıktır. Gelecek, insanın bugünkü davranışlarıyla şekillenir. Tüm bu nedenlerden dolayı insanı anlayabilmek, insan davranışlarını ve düşünme şeklini açıklayabilmek önemlidir.
Hepimiz kendimizin ki de dahil diğer insanların davranış ve bu davranışların nedenleri konusunda mutlaka düşünmüşüzdür. Aynı tür olmamıza rağmen her birimizin psikolojik yapısı birbirinden oldukça farklıdır. Bu da durumu daha ilginç ve merak edilesi bir noktaya getiriyor. Bazen aynı ailenin yetiştirdiği çocuklar bile çok farklı psikolojik süreçlere ve yapılara sahip olabiliyorlar. Burada da yaradılış özelliklerimiz yani fıtratımız devreye giriyor.
İnsan olarak en önemli özelliğimiz de sosyal bir canlı olmamız. Bundan dolayıdır ki çevremizle uyum için de mutlu mesut yaşayabilmek için bu sorulara cevap bulmamız gerekir. Gelişimimiz, insanın sosyal yapı içinde aktif katılımıyla oluşur. İnsanın ruh sağlığı, başkalarıyla bir arada olması, diğer bireylerle yaşama becerisiyle doğrudan ilişkilidir.
Psikolojinin konusu, insanın ruhsal yapısını anlayabilmek, insan ve hayvan davranışlarını inceleyerek onların davranışları hakkında tahminlerde bulunmaktır. Buradan yola çıkarak psikolojiyi davranış ve zihinsel süreçlerin bilimsel çalışması olarak tanımlayabiliriz. Yani Psikoloji Nedir? dediğimizde; insan ve hayvanların gözlemlenebilir ve ölçülebilir davranışlarını inceleyen pozitif bir bilim dalıdır.
Hayatımızda her şey aslında psikoloji ile ilgilidir. Çevremizde sohbet edebildiğimiz, duygusal paylaşımlar yapabildiğimiz insanlar varken daha sağlıklı bir psikolojiye sahip olurken, sürekli negatif konuşan insanlarla zaman geçirdiğimizde enerjimiz çekildiği gibi psikolojimizin de bozulduğunu gözlemleyebiliriz. Bizim kişisel sorumluluğumuz ise kendi ruh sağlığımız için elimizden geldiğince bizi pozitif yönde besleyen insanlarla olmak ve bizim ruh sağlığımızı etkileyen sosyal mecralardan uzak durmaktır.
Hepimizin iyi ve doğru anlayışı farklılık gösterir. Bize göre iyi olan bir şey başkasına zarar verebilir. Bundan dolayı birbirimize psikolojik destek verelim derken daha da kötü sonuçlara sebebiyet verebiliriz. Burada bilimsel psikoloji yöntemlerinin davranış ve zihinsel süreçleri hakkında aydınlatıcı bir bilgimiz yoksa bazen sadece susup dinlemek en büyük iyilik olacaktır.
Hazır ”buradayken” bilgilendirici bir videoyu da iliştirelim.
Psikolojimizin bozuk olduğunu gösteren 12 işaret
Psikolojinin Alt Dalları
1-Deneysel Psikoloji; Deney metodunu kullanarak davranışın temel ilkelerini araştırır.
2-Bilişsel Psikoloji; Bellek, algılama, öğrenme, unutma v.b. bilişsel süreçleri inceleyen alt daldır.
3-Gelişim Psikolojisi; İnsanın doğum öncesinden başlayarak ölümüne kadar yaşa bağlı davranış değişikliklerini inceleyen daldır.
4-Sosyal Psikoloji; Bireyin toplum içindeki davranışlarını inceler. Bireyin topluma, toplumun bireye olan etkilerini araştırır.
5-Kişilik Psikolojisi; İnsan kişiliğini araştıran alt daldır. Kişiliğin ne olduğunu, nasıl ortaya çıktığını ve gelişimini inceler.
6-Psikometrik Psikoloji; Psikolojide kullanılan ölçme ve değerlendirme araçların, yöntem ve tekniklerin geliştirilmesiyle ilgilenen daldır.
Psikolojinin Uygulamalı Bilim Olarak Alt Dalları
1-Klinik Psikolojisi; Psikolojinin, en geniş uzmanlık alanıdır. Davranış bozukluklarının teşhisi ve tedavisiyle uğraşır.
2-Endüstri (Örgütsel) Psikolojisi; İş ve çalışma hayatına psikoloji biliminin uygulandığı alt daldır.
3-Eğitim ve Okul Psikolojisi; Psikolojide elde edilen bulguların eğitim-öğretim hayatında uygulanmasını konu edinen alt daldır.
4-Rehberlik (Danışmanlık) Psikolojisi; Çeşitli test ve görüşme teknikleriyle bireyin kendisini tanımasına yardımcı olma, hafif ve basit düzeydeki kişisel sorunlarını çözmesinde bireye yol gösterme ve bireyin kendi kararlarını kendisinin almasına yardımcı olma gibi konularla ilgilenen alt daldır.
5-Adli Psikoloji; Psikolojik bilgi ve tekniklerin yasal alanda uygulanmasıyla oluşan psikolojinin alt dalıdır.
6-Çevresel Psikoloji; Fiziksel çevrenin insan davranışı üzerindeki etkisini inceler.
Sevgilerimle,
